بتن مگر
بتن مگر یا بتن پاکیزگی یا همان بتن رگلاژ ، در واقع یک بتن با عیار سیمان کم (بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم سیمان بر مترمکعب) است که به منظور آماده سازی بستر خاکبرداری شده برای آرماتوربندی و صفحه گذاری اجرا میشود.
– موارد استفاده بتن مگر
جلوگیری از نفوذ سیمان به خاک
جلوگیری از جذب آب بتن توسط خاک
آماده سازی بستر خاک برای پی ریزی
صاف، تراز و همگن کردن فونداسیون
اگر خاک برداری بیش از حد لازم انجام شود برای تراز کردن کف پی
پر کردن فضای خالی از بتن مگر استفاده میشود.
– رعایت نکات ذیل جهت اجرای بتن مگر الزامی است.
قبل از اجرای بتن مگر خاک بستر باید مرطوب شود تا آب بتن جذب خاک نشود و بتن پوک نشود.
شفته آهک باید قبل از اجرای بتن مگر مرطوب شود تا آب بتن را جذب نکند.
تن مگر باید زمانی بر روی شفته آهک اجرا شود که مقاومت شفته ۵/۱ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع رسیده باشد. (شفته آهکی زمانیکه به مقاومت ۵/۱ کیلوگرم بر متر مربع رسیده است که اثر کفش پس از راه رفتن بر روی آن باقی نماند.)
بتن مگر معمولاً توسط دستگاههای بتونیر کوچک ساخته میشود. دقت شود که بتن درون دستگاه حداقل دو دقیقه پساز اضافه کردن
آب، به خوبی مخلوط شود و سپس مورد استفاده قرار بگیرد.
بتن مگر معمولاً جهت پاکسازی کف و اجرای دقیق تر فاصله گذاری آرماتورها از کف اجرا می شود بنابراین باید دقت شود که سطح تمام شده آن تمیز و یکنواخت باشد تا آرماتوربندی بهتر انجام شود.
بعد از ریختن بتن مگر، بسته به دمای هوا، باید حدود ۱۰ ساعت سطح آن مرطوب نگه شود. بعد از گذشت یک روز می توان عملیات بعدی را شروع کرد.
– بتن مگر معمولا به دو دلیل مورد استفاده قرار میگیرد.
- برای جلوگیری از تماس مستقیم بتون اصلی فونداسیون با خاک، جلوگیری از آبکش شدن
- برای رگلاژ کف فونداسیون و ایجاد سطحی صاف برای ادامه پی سازی، تراز
– چگونگی اجرای بتن مگر مرحله به مرحله
اگر بتن مگر برای زیر فونداسیون مورد استفاده قرار میگیرد؛ ابتدا باید عملیات خاکبرداری یا گودبرداری انجام شود.
از آنجایی که در عملیات گودبرداری تا رسیدن به عمق مشخص یا سنگ عملیات گودبرداری ادامه پیدا میکند احتیاج به کوبیدن خاک محل احداث سازه نیست و میتوان پس از گودبرداری اقدام به بتن ریزی با بتن مگر کرد.
اگر عملیات خاکبرداری انجام شود در صورت سست بودن خاک، لازم است ابتدا خاک کوبیده و محکم شود سپس به بتن ریزی اقدام شود.
خاک زیرکار محل بتن ریزی بهتر است مرطوب باشد تا در حین بتن ریزی آب بتن را به خود جذب نکند. رطوبت باید در حدی باشد که آب در کف پی جمع نشود. اگر خاک خشک و تشنه باشد آب بتن را به خود جذب میکند و بتن پوک میشود.
پس از اجرا و انجام همه این مراحل، بتن ریزی اجرا میشود. در این مرحله بتن به وسیله تراک یا کامیون میکسر به محل بتن ریزی آورده میشود؛ سپس روی محل مورد نظر ریخته میشود و کارگران با تخت ماله سطح آن را صاف میکنند.
معمولا ضخامت بتن ریزی در بتن مگر ۵ تا ۱۵ سانتیمتر است که با توجه به انتظاری که از آن میرود این مقدار کفایت میکند و ضخامت بیشتر از آن اسراف در مواد اولیه است.
پس از بتن ریزی به مدت ۱۰ ساعت لازم است که بتن آبدهی شود تا پوک نشود و یک روز پس از آبدهی میتوان مرحله بعدی ساختوساز را اجرا کرد.
– نکته
تهیه بتن مگر برای مصارف ساختمان سازی در حجم کم معمولا از دستگاههای بتنر کوچک استفاده میشود. برای ساخت این بتن باید دقت کافی به خرج داده شود و پس از اضافه کردن آب، فرایند مخلوط شدن به خوبی انجام شود.
برای تهیه بتن مگر به رفته در پروژههای بزرگ برج سازی، ساختمان سازی و همینطور راهسازی بتن به صورت آماده خریداری میشود و با تراک میکسر به محل آورده میشود و یا با استفاده از بچینگ موجود در محل تهیه میشود.
به طور کلی بتن مگر در ساختمان سازی و جاده سازی کاربرد دارد و به منظور هموار و تراز کردن سطح پی به کار برده میشود. این نوع بتن علاوه بر هموارکردن پی از فونداسیون و اسکلت بتنی حفاظ میکند. سولفات موجود در خاک میتواند باعث پوسیدگی بتن شود و به همین منظور مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر این، بتن لاغر اجازه نمیدهد رطوبت فونداسیون به خاک منتقل شود، این بتن رطوبت اسکلت بتنی را حفظ میکند و مانع از پوک شدن بتن میشود.
بتن مگر مخلوطی از ماسه، شن، سیمان و آب است. در این نوع خاص از بتن حجم آب و شن و ماسه از سیمان بیشتر است و در ضخامتهای کم اجرا میشود به همین منظور به آن بتن لاغر هم میگویند که بسیار کمتر از سایر بتنها است.